Na de eerdere slechte resultaten van het PISA- en het PIRLS-onderzoek, toont nu ook TIMSS de achteruitgang van ons onderwijs aan. Maar hoe kunnen we het tij keren? Deze oplossingen stellen experts voor.
Verschillende experts pleiten ervoor om de klaspraktijk beter te onderzoeken. “Welke lesmethodes gebruiken leerkrachten? Hoe komen ze tegemoet aan de diversiteit in de klas? In welke mate gebruiken ze toetsen ook om feedback te geven? Welke handboeken gebruiken ze en hoe zit het met de kwaliteit van dat lesmateriaal? Daarop hebben we geen degelijk antwoord”, zegt Peter Van Petegem (UAntwerpen), hoogleraar onderwijswetenschappen en promotor-coördinator van het nieuwste TIMSS-onderzoek. “Ik ben er wel zeker van dat er grote verschillen zijn tussen leerkrachten.”
Dit is een oplossing die bevoegd minister Weyts in de steigers heeft gezet: vanaf 2023 zullen álle Vlaamse leerlingen op verschillende tijdstippen in hun schoolcarrière dezelfde test moeten afleggen. Verschillende experts juichen die “mijlpaal” toe. “Die toetsen zijn instrumenten die je nodig hebt om de vinger aan de pols te houden”, zegt Peter Van Petegem.
Eén kanttekening: wat gebeurt er met de resultaten? De onderzoekers gaven al aan dat ze vooral dienen om feedback te geven aan de scholen zodat ze hun onderwijskwaliteit kunnen opkrikken.
Volgens pedagoog en lerarenopleider Pedro De Bruyckere (Arteveldehogeschool) is het de logica zelve dat leerkrachten
zich voldoende bijscholen. “Internationale studies tonen aan dat die professionele ontwikkeling tot dubbel zoveel impact heeft op het leren van kinderen”, zegt hij. “Leerkrachten zouden een paar maanden lang met het hele team aan iets moeten werken dat dan ook werkelijk wordt ingevoerd.”
Daar is nog veel werk aan de winkel, want ook uit TIMSS blijkt dat onze leerkrachten zich bitter weinig professioneel kunnen ontwikkelen.
Een hernieuwde focus op de basiskennis is volgens cognitief psycholoog Wouter Duyck (UGent) nodig om het tij te keren. “In het lager onderwijs komt er altijd maar van alles bij, terwijl de aandacht voor lezen en wiskunde minder belangrijk wordt”, zegt hij. “Zo is er nu die focus op de zogenaamde 21ste-eeuwse vaardigheden, zoals creativiteit. Het is de verantwoordelijkheid van de koepels om weer meer tijd aan de basis te besteden. Ik hoop dat ze met een groot actieplan voor wiskunde en wetenschapen komen, waarbij ze alle leerkrachten betrekken, om het niveau op te krikken.” (jvde)
Verschenen in De Gazet van Antwerpen, 9 december 2020, PDF
en in Het Nieuwsblad, 9 december 2020, PDF
